ساعت رادیواکتیو؟!

اگر تصاویر ساعت حاصل همکاری سواچ و بلانک پن را دیده باشید احتمالا توجهتان به دو نکته جالب هم جلب شده است، در دو نمونه از رنگبندی های این محصول دو علامت روی دایل ( صفحه ) ساعت وجود دارد.

یک دایره حاصل دو نیم دایره با رنگبندی متفاوت و عبارت اسکوبا در بخش زیرین

و البته نمونه دوم با علامت رادیواکتیو در مرکز دایره با دو خط روی آن و عبارت بدون پرتو رادیواکتیو در بخش زیرین!!

چرا باید عبارت بدون پرتو رادیواکتیو روی دایل ساعتی وجود داشته باشد؟

جواب ساده است، چون ساعت میتواند رادیواکتیو باشد! نگران نباشید این موضوع مربوط به ساعت های امروزی نیست اما اگر ساعتی دارید که قبل از دهه 1970 ساخته شده احتمال دارد که در معرض پرتو رادیواکتیو باشید.

اعداد و دایل های شبنما در ساعت ها خصوصا برای ساعت های کاربردی تر جهت استفاده نظامی، غواصی و … جزو ملزومات بوده و هست. راهکار گذشتگان ما در دهه 1920 هم استفاده از ترکیب رادیوم و فسفر جهت شبنما کردن ساعت ها بود! در حقیقت استفاده از رادیوم مختص به دنیای ساعت نبود و در گذشته رادیوم در لوازم آرایشی، لاک ناخن و … هم استفاده میشد…

اگر عبارت ” Radium girls ” را جستجو کنید به عمق فاجعه بیشتر پی خواهید برد، دختران رادیوم اشاره به مجموعه ای از کارکنان حوزه ساعت سازی دارد که کارشان رنگ کردن اعداد و اجزای صفحه ساعت با رادیوم بود. فرآیند رنگ آمیزی دایل ساعت ها هم کاملا دستی انجام میشد و حتی در بسیاری از موارد قلم مو با دهان و زبان این کارکنان هم در تماس بود!

قبل از همه دندانپزشک ها بودند که متوجه مشکلات عجیب در دخترانی شدند که کارشان رنگ آمیزی دایل ساعت بود. مراجعه بیمارانی که در ساعت سازی مشغول بودند با مشکلاتی مثل دندان های لق و درد شدید در دندان بصورت مکرر باعث کنجکاوی دندانپزشکان شده بود. اما این همه ماجرا نیست…

رادیوم را قاتل خاموش میدانند، از نگاه شیمیایی عملکرد رادیوم در بدن انسان بسیار مشابه به کلسیم است. همین موضوع هم باعث میشود بدن انسان رادیوم را با کلسیم اشتباه بگیرد و در فرآیند استخوان سازی به جای کلسیم استفاده کند. به مرور زمان درد های استخوانی و سرطان استخوان از بیماری هایی هستند که مطمئنا برای فردی که در معرض این ماده رادیواکتیو قرار گرفته پیش خواهد آمد …

این موضوع تا سالهای 1960 و تا درک بهتر صدمات ناشی از استفاده از رادیوم پابرجا بود، در همین سالها بود که رادیوم با تریتیوم جایگزین شد و استفاده از رادیوم به طور کامل ممنوع شد. ساعت های بعد از ممنوعیت کامل هم با عبارتی روی صفحه مشخص شدند…